Wat is diabetes? Symptomen van diabetes

Diabetes mellitus is een chronische aandoening die ontstaat wanneer de alvleesklier onvoldoende insuline aanmaakt of wanneer het lichaam de insuline die het aanmaakt niet effectief kan gebruiken. Dit leidt tot een verhoogde bloedsuikerspiegel, waardoor de vet- en eiwitstofwisseling verstoord raakt. Veelvoorkomende symptomen zijn onder meer frequent urineren, overmatige dorst, toegenomen honger, vermoeidheid, onverklaarbaar gewichtsverlies, wazig zien en trage wondgenezing.

Wat is diabetes?

Diabetes mellitus , ook wel suikerziekte genoemd, is een levenslange aandoening die wordt gekenmerkt door het onvermogen van het lichaam om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Dit komt ofwel door onvoldoende insulineproductie door de alvleesklier, ofwel doordat het lichaam insuline niet effectief kan gebruiken. Insuline is een hormoon dat helpt bij het omzetten van glucose uit voedsel in energie. Wanneer dit proces verstoord is, hoopt glucose zich op in de bloedbaan, wat leidt tot een hoge bloedsuikerspiegel.

Glucose, een eenvoudige suiker, is een primaire energiebron voor het lichaam, met name voor de hersenen. Het wordt via de bloedbaan naar de cellen getransporteerd, waar het met behulp van insuline als energiebron wordt gebruikt. Bij een insulinetekort of een ineffectieve werking kan glucose de cellen niet bereiken, waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt.

De moderne levensstijl, inclusief een zittend bestaan ​​en slechte voedingskeuzes, heeft bijgedragen aan de toenemende prevalentie van diabetes. Een evenwichtig dieet en regelmatige lichaamsbeweging kunnen diabetes helpen voorkomen. Zonder de juiste behandeling kan diabetes de levensverwachting met wel 8 jaar verkorten.

Wie krijgt diabetes?

Diabetes kan mensen van alle leeftijden treffen, van pasgeborenen tot ouderen. De aandoening ontstaat wanneer de alvleesklier onvoldoende insuline produceert of wanneer het lichaam resistent wordt tegen insuline. Factoren zoals obesitas, ongezonde eetgewoonten en een zittende levensstijl hebben geleid tot een wereldwijde toename van diabetesgevallen, met name onder volwassenen van middelbare leeftijd en ouderen.

De toenemende prevalentie van obesitas bij kinderen en jongvolwassenen heeft de laatste jaren geleid tot bezorgdheid over het vroegtijdig optreden van diabetes. Slechte eetgewoonten en gebrek aan lichaamsbeweging dragen aanzienlijk bij aan deze trend.

Welke soorten diabetes zijn er?

Diabetes wordt ingedeeld in verschillende typen, waaronder:

• Type 1-diabetes
• Type 2-diabetes
• Zwangerschapsdiabetes
• Andere vormen (veroorzaakt door medicijnen, hormonale stoornissen, etc.)

De meest voorkomende vormen zijn diabetes type 1 en type 2.

Type 1-diabetes

Type 1-diabetes is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de insulineproducerende bètacellen in de alvleesklier aanvalt en vernietigt. Dit resulteert in weinig tot geen insulineproductie, waardoor levenslange insulinetherapie nodig is. Symptomen treden meestal op wanneer meer dan 80% van de bètacellen is vernietigd.

Type 2-diabetes

Diabetes type 2 wordt gekenmerkt door insulineresistentie, waarbij de lichaamscellen niet effectief reageren op insuline. Na verloop van tijd kan de alvleesklier ook minder insuline aanmaken. Dit type diabetes ontwikkelt zich vaak geleidelijk en kan jarenlang geen symptomen vertonen. Risicofactoren zijn onder andere obesitas, familiegeschiedenis en een leeftijd boven de 40.

Wat zijn de symptomen van diabetes?

Veel voorkomende symptomen van diabetes zijn:

• Vaak urineren, vooral ’s nachts
• Overmatige dorst en droge mond
• Onverklaarbaar gewichtsverlies
• Toenemende honger
• Vermoeidheid en zwakte
• wazig zicht
• Langzaam genezende wonden
• Tintelingen of gevoelloosheid in handen en voeten
• Terugkerende infecties

In ernstige gevallen kunnen symptomen zoals diep ademhalen, acetonademhaling en slaperigheid wijzen op diabetische ketoacidose, wat een medisch noodgeval is.

Wat zijn de symptomen van diabetes bij kinderen?

Bij kinderen kunnen de symptomen van diabetes zich snel ontwikkelen, zoals frequent urineren, overmatige dorst, toegenomen eetlust en gewichtsverlies. Bedplassen bij een kind dat al zindelijk is, kan ook een teken zijn. Zonder snelle behandeling kunnen kinderen diabetische ketoacidose ontwikkelen, wat kan leiden tot coma.

Hoe wordt diabetes vastgesteld?

Diabetes wordt vastgesteld door middel van bloedonderzoek dat de bloedsuikerspiegel meet. Veelvoorkomende onderzoeken zijn:

• Nuchtere bloedsuikerspiegel (FBS): Meet de bloedsuikerspiegel na 8 uur vasten.
• Postprandiale bloedsuikerspiegel (PBS): Meet de bloedsuikerspiegel 2 uur na een maaltijd.
• HbA1c-test: Geeft de gemiddelde bloedsuikerspiegel van de afgelopen 2-3 maanden weer.
• Orale glucosetolerantietest (OGTT): Meet de bloedsuikerspiegel vóór en na het innemen van een glucose-oplossing.

De diagnose wordt gesteld als de bloedsuikerspiegel bepaalde drempelwaarden overschrijdt.

Wat zijn de complicaties van diabetes?

Onbehandelde of slecht gecontroleerde diabetes kan leiden tot ernstige complicaties, waaronder:

• Oogproblemen: staar, glaucoom en diabetische retinopathie kunnen gezichtsverlies veroorzaken.
• Nierschade: diabetische nefropathie kan leiden tot nierfalen.
• Zenuwbeschadiging: diabetische neuropathie veroorzaakt tintelingen, gevoelloosheid en pijn, vooral in de voeten.
• Hart- en vaatziekten: Diabetes verhoogt het risico op hartziekten, beroertes en hoge bloeddruk.
• Infecties: Een hoge bloedsuikerspiegel verzwakt het immuunsysteem, waardoor infecties waarschijnlijker worden.
• Huidcondities: Diabetes kan een droge huid, jeuk en trage wondgenezing veroorzaken.

Wat zijn de behandelingsmethoden voor diabetes?

Diabetesmanagement is gericht op het handhaven van de bloedsuikerspiegel binnen een streefbereik om complicaties te voorkomen. Behandelingsopties zijn onder andere:

• Veranderingen in levensstijl: een evenwichtig dieet, regelmatige lichaamsbeweging en gewichtsbeheersing zijn essentieel.
• Medicijnen: Afhankelijk van het type en de ernst van de diabetes zijn orale medicijnen of insulinetherapie nodig.
• Voorlichting: Patiënten en hun families moeten worden voorgelicht over het behandelen van diabetes, waaronder het controleren van de bloedsuikerspiegel en het herkennen van symptomen van een hoge of lage bloedsuikerspiegel.

Is het mogelijk om diabetes te behandelen zonder medicijnen?

In sommige gevallen kunnen veranderingen in levensstijl, zoals gewichtsverlies en een beter dieet, diabetes type 2 zonder medicatie behandelen. Bij diabetes type 1 is echter altijd insulinetherapie nodig.

Hoe voorkom je diabetes?

Hoewel type 1-diabetes niet kan worden voorkomen, kan type 2-diabetes vaak worden vermeden of uitgesteld door:

• Een gezond gewicht behouden
• Eet een uitgebalanceerd dieet, rijk aan fruit, groenten en volkoren granen
• Regelmatig aan lichaamsbeweging doen
• Vermijden van roken en overmatig alcoholgebruik

Hoe ziet goede voeding voor diabetici eruit?

Een gezond dieet is cruciaal voor het beheersen van diabetes. De belangrijkste aanbevelingen zijn:

• Vermijd suikerhoudende en bewerkte voedingsmiddelen
• Kies voor complexe koolhydraten zoals volkoren granen en peulvruchten
• Verhoog de vezelinname
• Beperk verzadigde vetten en kies voor gezonde vetten zoals olijfolie
• Eet kleine, regelmatige maaltijden om de bloedsuikerspiegel te stabiliseren

Veelgestelde vragen over diabetes

Wat is diabetes?

Diabetes is een chronische aandoening waarbij het lichaam de bloedsuikerspiegel niet goed kan reguleren. Dit komt doordat er te weinig insuline wordt aangemaakt of doordat er insulineresistentie is.

Wat zijn de symptomen van diabetes?

Symptomen zijn onder meer frequent urineren, extreme dorst, vermoeidheid, gewichtsverlies, wazig zien en trage wondgenezing.

Wat moet uw bloedsuikerspiegel zijn?

Een normale nuchtere bloedsuikerspiegel ligt onder de 100 mg/dl. Een waarde boven de 126 mg/dl kan wijzen op diabetes.

Is diabetes besmettelijk?

Nee, diabetes is niet besmettelijk. Het is een chronische aandoening die beïnvloed wordt door genetica en leefstijlfactoren.

Veroorzaakt insulinegebruik verslaving?

Nee, insuline is niet verslavend. Het is een noodzakelijke behandeling voor veel mensen met diabetes.

Kan diabetes psychische problemen veroorzaken?

Ja, diabetes kan leiden tot stress, angst en depressie. Een effectieve behandeling van diabetes kan de geestelijke gezondheid verbeteren.

Veroorzaakt diabetes oogproblemen?

Ja, diabetes kan leiden tot staar, glaucoom en diabetische retinopathie, wat tot gezichtsverlies kan leiden als het niet behandeld wordt.

Is diabetes genetisch?

Genetica speelt een rol bij zowel type 1- als type 2-diabetes, maar ook leefstijlfactoren spelen een belangrijke rol.

Waar moeten diabetici op letten bij voetverzorging?

Diabetici moeten hun voeten dagelijks controleren op snijwonden of zweren, ze schoon en droog houden en comfortabele schoenen dragen om infecties en complicaties te voorkomen.

Waar moeten diabetici op letten in de winter en de zomer?

In de winter moeten diabetici hun bloedsuikerspiegel nauwlettend in de gaten houden, aangezien koud weer de stofwisseling kan beïnvloeden. In de zomer is het belangrijk om voldoende te drinken en extreme hitte te vermijden om schommelingen in de bloedsuikerspiegel te voorkomen.

Kan diabetes gevoelloosheid in de tong veroorzaken?

Ja, gevoelloosheid of tintelingen in de tong kunnen een symptoom zijn van een lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie).